Snelle opsporing bloedvergiftiging bij pasgeborenen met nieuwe moleculaire bloedtest

Sepsis (bloedvergiftiging) is een zeldzame maar levensbedreigende infectie met een bacterie. Omdat pasgeborenen een onrijp afweersysteem hebben lopen zij een extra groot risico op sepsis. Ongeveer 20% van de besmette kinderen overlijdt hieraan en degenen die het overleven hebben vaak levenslang last van complicaties, zoals epilepsie en ontwikkelingsachterstand. Voor een betere overlevingskans van sepsis is het belangrijk om deze ziekte snel op te sporen, zodat er snel een gerichte behandeling kan worden gestart. Momenteel is het niet mogelijk om deze diagnose snel te kunnen stellen omdat een betrouwbare test ontbreekt, waardoor jaarlijks vele kinderlevens aan sepsis overlijden. De test die momenteel wordt gebruikt is een bloedkweek. Voor deze test wordt bloed in een kweekpotje verzameld en na 48-72 uur is de testuitslag bekend. Dit is problematisch omdat de arts dan vaak te laat is: Hoe eerder de diagnose bekend is en hoe eerder er met de juiste behandeling gestart wordt, hoe groter de overlevingskans. 

Uit voorzorg wordt, in afwachting van de bloedkweek uitslag, vaak direct na de geboorte met antibiotica gestart. Pas na 36-72 uur wordt er dan bepaald of de antibiotica kan worden gestopt of deze moet worden doorgezet. In Nederland krijgt 5% van alle pasgeborenen, en meer dan 90% van extreem vroeggeboren kinderen uit voorzorg antibiotica. De bloedkweek is in ongeveer 0.3% van de kinderen positief; in de andere gevallen wordt er dus ten onrechte gestart met antibiotica. In Nederland worden jaarlijks 8.000 – 10.000 pasgeborenen onterecht behandeld met antibiotica in de eerste paar dagen na de geboorte. Dit geeft aan dat er dringend behoefte is aan een nieuwe test. Zo’n test hebben wij afgelopen jaren ontwikkeld, met behulp van ondersteuning door ZZF. Deze nieuwe techniek (moleculair kweken) is zeer hoopgevend en willen wij nu gaan toepassen in de dagelijkse praktijk van ziekenhuizen.

Doel van het onderzoek: snelle diagnose van sepsis bij pasgeborenen

Deze nieuw ontwikkelde moleculaire techniek is gericht op vroege detectie van bacterieel DNA. Deze moleculaire kweek techniek geeft al binnen 4 uur antwoord of er wel of geen bacteriën aanwezig zijn in een bloedmonster, tegenover de 48-72 uur van de huidige bloedkweek. Aan de ene kant kunnen we hierdoor eerder starten bij een positieve testuitslag, wat de overlevingskans enorm zal doen toenemen. Daarnaast wordt het met deze techniek mogelijk om binnen een paar uur uit te sluiten of een kind sepsis heeft. Deze kinderen zonder sepsis hoeven in de toekomst bij een negatieve testuitslag dus geen 36-72 uur te wachten tot de bloedkweek-uitslag bekend is. Deze kinderen hoeven niet in isolatie te worden behandeld, krijgen geen overbodige antibiotica meer toegediend en kunnen al snel samen met moeder naar huis in plaats van dagen te worden opgenomen. Deze nieuwe meettechniek heeft dus ook een kostenbesparend effect; minder en kortere opnames, minder onnodige medicatie en minder resistentie en bijwerkingen door antibiotica op zowel de korte als lange termijn. 

Meer onderzoek is nu nodig voordat deze nieuwe moleculaire test wijdverspreid kan worden toegepast en geïmplementeerd in de grote ziekenhuizen. Dat is het doel van dit huidige project. Veel dank voor de ondersteuning van ZZF!