Analyseren en verbeteren van de behandeling van ernstig speekselverlies bij kinderen met een cerebrale parese of andere zeldzame neurologische ontwikkelingsstoornissen

Kwijlen is het onbedoeld verliezen van speeksel uit de mond en is afwijkend wanneer het na de leeftijd van vier jaar nog aanhoudt. Kwijlen is een veel voorkomend probleem bij kinderen met de zeldzame aandoening cerebrale parese (CP) en andere neurologische aandoeningen.

Bij de behandeling van patiënten met een CP wordt kwijlen als probleem gemakkelijk over het hoofd gezien in de veelvoud van verstandelijke en lichamelijke beperkingen waar deze patiënten mee te maken hebben.

Echter, kwijlen is een invaliderende aandoening die leidt tot zowel emotionele als fysieke problemen: veel kinderen beschouwen het als hun ergste aandoening als het gaat om sociale interactie en relaties. Als speeksel naar achter in de keel toe lekt, kan dit leiden tot longontstekingen en verstikking en de dood.

De huidige operaties zijn ingrijpend en hebben hun beperkingen en daarom werd er gezocht naar minder ingrijpende behandelingen voor speekselverlies. Dit werd gevonden in een operatie waarbij de afvoergangen van de speekselklieren onder de kin worden afgebonden (2-DL).

Toch blijkt dat ongeveer een kwart van de kinderen een terugval hebben van het kwijlen na 2-DL. Het onderzoeksteam onder leiding van Dr. Stijn Bekkers, KNO-arts, in het  Radboudumc denkt dat deze terugval komt doordat er nieuwe speekselwegen ontstaan waardoor het speeksel toch weer in de mond uit kan komen.

Deze bevinding leidde tot het onderzoeken en ontwikkelen van een aanpassing van 2-DL om de vorming van nieuwe speekselwegen te voorkomen. Recente onderzoeken toonden aan dat alcohol (ethanol) zorgt voor cel beschadiging wanneer het wordt ingespoten in de speekselklier waarmee functioneel herstel van weefsel tegengegaan wordt.

De onderzoekers veronderstellen dat de vorming van nieuwe afvoergangen van de speekselklier tegen wordt gegaan door alcohol in de afvoergang aan te brengen voordat de afvoergangen worden afgebonden (E-2DL).

Het doel van dit project is de haalbaarheid en veiligheid van de E-2DL te onderzoeken bij 5 patiënten.

Hypothese ten aanzien van haalbaarheid en veiligheid
Op basis van eerdere literatuur en expert opinion verwachten de onderzoekers dat de procedure goed uit te voeren is en er geen ernstige complicaties zullen optreden. Aangezien deze specifieke operatie nooit eerder is uitgevoerd zal de operatie in gecontroleerde setting uitgevoerd worden onder strikte monitoring van de medisch ethische toetsingscommissie.

Hypothese ten aanzien van het effect
Bij gebleken haalbaarheid en veiligheid van E-2DL zal er een gerandomiseerde studie opgezet worden om het effect, de kosten, kwaliteit van leven, klachten en complicaties van E-2DL en verwijdering van de speekselklieren te vergelijken. Het onderzoeksteam verwacht een vergelijkbaar of beter effect van E-2DL met een vergelijkbare of grotere winst in kwaliteit van leven met minder klachten en complicaties in vergelijking met verwijdering van de speekselklieren.

Duur onderzoek: 18 maanden