Voorkomen NEC en sepsis bij te vroeg geboren baby's
Voorkomen van NEC en sepsis bij te vroeg geboren baby’s
Achtergrond
Te vroeg geboren baby’s (prematuren) hebben een onrijp darmsysteem. Hierdoor lopen ze risico op twee ernstige aandoeningen:
- NEC (necrotiserende enterocolitis): een ontsteking waarbij de darm kan afsterven.
- Sepsis: een levensgevaarlijke bloedvergiftiging door bacteriën die via de darmwand in de bloedbaan terechtkomen.
Beide aandoeningen kunnen fataal zijn. Kinderen die het overleven, houden vaak blijvende schade, zoals ontwikkelingsstoornissen of een verkorte darm.
Huidige situatie
Dr. Tim de Meij, Kindermaag-darm-leverziekten in het Amsterdam UMC en Dr. Hendrik Niemarkt, neonatoloog Maxima Medisch Centrum (onderzoeksteam):
We weten inmiddels dat deze ziektes ontstaan door een verstoring van de darmbacteriën (microbioom) en stofwisseling (metaboloom). Op basis van deze kennis worden pasgeborenen in Nederland behandeld met probiotica: een mix van goede bacteriën die het microbioom helpen herstellen. Dit heeft geleid tot 50% minder NEC.
Het probleem
Soms leiden diezelfde probiotica tot bloedvergiftiging, omdat de darmwand nog kwetsbaar is. Er zijn hierdoor kinderen overleden. Internationale instanties, zoals de Amerikaanse FDA, waarschuwen daarom tegen het gebruik van probiotica bij deze kwetsbare kinderen.
Het nieuwe idee
Wij willen een veilig alternatief ontwikkelen: een behandeling met metabolieten (nuttige stoffen) die worden geproduceerd door probiotica, zonder de bacteriën zelf toe te dienen. Denk hierbij aan het principe van penicilline: een stof van een schimmel die werkt tegen bacteriën, zonder de schimmel zelf toe te dienen.
Wat gaan we doen?
We testen deze metabolieten in ons laboratorium op 'mini-darmpjes’ (organoïden). Zo kunnen we zien of ze:
- de darmwand versterken (barrièrefunctie)
- het afweersysteem helpen
Als dit werkt, willen we deze behandeling in de praktijk gebruiken als veilig alternatief voor probiotica.
Waarom is dit belangrijk?
Deze behandeling kan:
- Het aantal dodelijke gevallen van NEC en sepsis sterk terugdringen.
- Complicaties bij overlevende kinderen verminderen.
- Een veilige standaardbehandeling worden voor alle te vroeg geboren kinderen.
Samenvatting
We willen een nieuwe behandeling ontwikkelen die vroeggeboren baby’s beschermt tegen NEC en sepsis. In plaats van levende bacteriën gebruiken we alleen de nuttige stoffen die deze bacteriën maken. Dit is veiliger en mogelijk net zo effectief. Met dit onderzoek kunnen we levens redden en ernstige complicaties voorkomen.
De nieuwe behandeling zal getest worden in gekweekt minidarmpjes voordat het in de dagelijkse praktijk gaat worden toegepast. Zo wordt bepaald welk mengsel het beste beschermende effect heeft op de darmwand en daarmee tegen NEC en sepsis. Bron foto: Hubrecht Organoid Technology